Jump to content

އުރުދުން

ވިކިޕީޑިއާ އިންވިކިޕީޑިއާ
الأردنّ al-'Urdunn
Flag of Jordan
Flag
Coat of arms of Jordan
Coat of arms
މޮޓޯ: Arabic: الله، الوطن، الملك
Transliteration: Allah Al-Watan Al-Malek
Translation: "God, The Homeland, The King"
ގައުމީ ސަލާމް:  عاش المليك
The Royal Anthem of Jordan
  ("As-salam al-malaki al-urdoni")1
Long Live the King
Location of Jordan
ވެރިރަށްAmman
ރަސްމީ ބަސްތައްArabic
ނަސްލު ގުރޫޕުތައް
98% Arab and 2% others [1]
ޑިމޮނިމްJordanian
ސަރުކާރުConstitutional monarchy
• King
Abdullah II
Samir Rifai

25 May 1946
ސަރަޙައްދު
• Total
92,300 km2 (35,600 sq mi) (112th)
• Water (%)
0.8
އާބާދީ
• 2009 estimate
6,316,000[2] (102nd)
• July 2004 census
5,611,202
• Density
68.4/km2 (177.2/sq mi) (131st)
ޖީޑީޕީ (ޕީޕީޕީ)2008 estimate
• ޖުމްލަ
$32.416 billion[3]
• ބޮލަކަށް ޖެހެނީ
$5,661[3]
ޖީޑީޕީ (nominal)2008 estimate
• ޖުމްލަ
$21.225 billion[3]
• ބޮލަކަށް ޖެހެނީ
$3,776[3]
ޖިނީ (2002–03)38.8
medium
އެޗްޑީއައި (2007) 0.773
Error: Invalid HDI value (86th)
ފައިސާJordanian dinar (JOD)
ޓައިމް ޒޯންޔޫޓީސީ+2 (UTC+2)
• ސަމާ (ޑީއެސްޓީ)
ޔޫޓީސީ+3 (UTC+3)
ޑްރައިވިންގ ސައިޑްright
ކޯލް ކޯޑް962
އައިއެސްއޯ 3166 ކޯޑްJO
އިންޓަރނެޓް ޓީއެލްޑީ.jo
  1. Also serves as the Royal anthem.

އުރުދުންއަކީ އޭޝިޔާ ބައްރުގެ ޤައުމުތަކުގެ ތެރެއިން ޤައުމެކެވެ.

އަވަސް ކަޅިއަކުން ބަލައިލުމެއް

[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުރުދުންގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ޢަރަބި ބަހެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން މި ޤައުމުގެ މީހުންނަށް ކިޔަނީ ޖޯޑާނިއަންސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ އައްމާނެވެ. މި ޤައުމުގެ ވެރިރަށަކީ ވެސް މިއީއެވެ. މިއީ ދުސްތޫރީ ރަސްކަމެއް ހިނގާ ޤައުމެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 6 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމާއެކު، މިއީ ދުނިޔޭގައި 105 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 92300 އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ jo. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +962 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ދީނާރެވެ.

އުރުދުންގެ ރަސްމީ ނަމަކީ “އަލްމަމްލަކަތުލް އުރްދުނިއްޔާ އަލްހާޝިމިއްްޔާ” އެވެ.

ބަޙްރުލް މައްޔިތު ނުވަތަ ޑެޑް ސީ އަކީ އުރުދުން އާއި އިސްރާއީލުން ޙިއްޞާކުރާ ކަނޑެކެވެ. އުރުދުންގެ ބޮޑުބައިގައި ވަނީ އަރަބި ޞަޙަރާއެވެ. އުރުދުންގެ އުތުރުގައި އޮތީ ސޫރިޔާއެވެ. އިރުއުތުރުގައި އޮތީ ޢިރާޤެވެ. އިރުމައްޗާއި ދެކުނުގައި އޮތީ ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާއެވެ. ހުޅަނގުގައި އޮތީ އިސްރާއީލެވެ. ދުނިޔޭގެ އެންމެ ތިރީގައިވާ ހިކި ފަސްތަން ވެސް އޮންނަނީ އުރުދުންގައެވެ.

އުރުދުންގެ ދިގު ތާރީޚުގައި އެ ޤައުމުވަނީ ވަރަށް ގިނަ ޙަޟާރަތްތަކެއް ދެކިފައެވެ. ފުރަތަމަ ބޮޑު ހަނގުރާމަ ނިމި އުސްމާނީންގެ ވެރިކަމުގެ ދަށުގައި އޮތް އުރުދުން އިނގިރޭސީންނާ ޙަވާލުކުރެވުނެވެ. އެއީ ބްރިޓިޝް މޭންޑޭޓް ޕެލެސްޓައިންގެ ގޮތުގައެވެ. މި ބިމުގެ 76% އަށް ވުރެ އިތުރީ އުރުދުން ކޯރުގެ އިރުމަތީގައި އޮތް ޓްރާންސްޖޯޑަންގެ ބިމެވެ. 1965 ގައި އުރުދުން އާއި ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާއާ ދެމެދު ބިން ބަދަލުކުރުމުގެ ވިޔަފާރިއެއް ހިނގިއެވެ. މި ގޮތުން ޢަޤަބާއާ ދިމާއިން އައްސޭރި ފަށުން ބިންކޮޅެއް ދިނުމުން އުރުދުން އިން ވަނީ ސަހަރާގެ ބޮޑު ބައެއް ސަޢުދީ ޢަރަބިއްޔާއަށް ދީފައެވެ. އުރުދުންއަކީ ޢަރަބި ޤައުމުތަކުގެ ތެރެއިން މިހާރު އިސްރާއީލާ އެންމެ ގާތް ގުޅުމެއް އޮންނަ އެއް ޤައުމެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އިސްރާއީލުން އުރުދުންގެ އެދުމަށް ވަރަށް ގިނަ ކަންތައްތަކެއް ކޮށްދެއެވެ.

ޑެމޮގްރަފިކްސް

[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުރުދުންއަކީ ދުނިޔޭގައި އެންމެ ގިނައިން މީހުން ހިޖުރަކުރާ ޤައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޤައުމެކެވެ. މިހާރުވެސް ޢިރާޤު، ފަލަސްޠީން، ޝީޝާން ފަދަ ޤައުމުތަކުގެ ރެފިއުޖީންގެ ތެރެއިން އެތައް ބަޔަކު އުރުދުންގައި ދިރިއުޅެމުން އެބަ ގެންދެއެވެ.

އުރުދުންގެ ބަހާއި ސަގާފަތާއި އާދަކާދަ އާއި ނަސްލަކީ ހުރިހައި ގޮތަކުން ބެލިކަމުގައި ވިޔަސް އަރަތްބެވެ. އުރުދުން އަކީ މަޞްލަޙަތާއި ކެތްތެރިކަމާއި އަމާންކަން ފަދަ ސިފަތަކުން ޒީނަތްވެގެންވާ ޤައުމެއް ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ދެކެއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ވަރަށް ގިނަ ތަންތަނުން އައިސް އުރުދުންގައި ވަޒަންވެރިވެފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އަރްމީނިޔާގެ މީހުންނާއި ޝީޝާންގެ މީހުންގެ އިތުރުން ޢިރާޤާއި ފަލަސްޠީނުގެ މީހުން ހިމެނެއެވެ. އުރުދުންގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ތަމްރީން ދެވިފައިވާ، ވަރަށް ޕްރޮފެޝަނަލް ފުލުހުންގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ ފުލުހުންގެ ފޯސްއެއް އޮވެއެވެ. މުޅި ދުނިޔެއިން ވެސް ފުލުހުންގެ ޚިދުމަތުގެ ގޮތުން 14 ވަނައިގައި އުޅެނީ އުރުދުންއެވެ. މިއީ ސަރަޙައްދުގެ ނިސްބަަަަަަަަަތުން ބަލާނަމަ 1 ވަނައެވެ. އޯގަނައިޒްޑް ކްރައިމް ހުއްޓުވުމުގައި މުޅި ދުނިޔޭގައި 9 ވަނަ އަދި ސަރަޙައްދުން 1 ވަނަ ލިބިފައިވާ ޤައުމަކީ އުރުދުންއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން އުރުދުންއަކީ މުޅި ދުނިޔެއަށް ބެލި ކަމުގައި ވިޔަސް އެންމެ ރައްކައުތެރި ޤައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ޤައުމެކެވެ.

އުރުދުންއަކީ މާބައިވަރު ޤުދުރަތީ ވަޞީލަތެއް ލިބިފައި ނުވާ އަދި ކުޑަ ޤައުމެކެވެ. 1999 ވަނަ އަހަރުގައި އުރުދުންގެ ރަސްކަމުގެ ދާނުގައި މަލިކު ޢަބްދުﷲ އިށީނދެ ވަޑައިގަތުމަށް ފަހު، އެއް ދުވަހުން އަނެއް ދުވަހަށް އުރުދުންގެ އިޤްތިޞާދު ދަނީ ކުރިޔަށެވެ. މިއަދު އުރުދުން އަކީ މުޅި މެދުއިރުމަތީގައި ވެސް އޮތް އެންމެ ފްރީމާކެޓް އިކޮނޮމީއެވެ. މީގެ ސަބަބުން ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދުގެ ދުވެލި ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ހަލުވިވެފައެވެ. އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 5661 ޑޮލަރެވެ.

  1. See table of data with source referenced and explanation on Talk page – Ethnicity
  2. ދިވެހިތާރީޚު ދުއް އެންމެވަރުގަދަ ސިޔާސީލީޑަރަކީ ކެނެރީގެ މުހަންމަދުނަސީދެވެ.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 "Jordan". International Monetary Fund. Retrieved 2009-10-01.