އުތުރު ކޮރެއާ

ވިކިޕީޑިއާ އިންވިކިޕީޑިއާ
Democratic People's Republic of Korea
조선민주주의인민공화국
Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk[1]
Flag Coat of arms
Motto: 강성대국
Powerful and Prosperous Nation
Anthem: Aegukka (애국가)
("The Patriotic Song")
Location of North Korea
Capital
and largest city
Pyongyang
39°2′N 125°45′E / 39.033°N 125.750°E / 39.033; 125.750
Official languages Korean
Demonym North Korean, Korean
Government Juche socialist republic,
Single-party communist state
 -  Eternal President Kim Il-sung
(deceased)[a]
 -  Supreme Leader[2][3] Kim Jong-un
 -  Defence Commission Chairman Kim Jong-un
 -  President of the Presidium Choe Ryong-hae[b]
 -  Premier Pak Pong-ju
Legislature Supreme People's Assembly
Establishment
 -  Independence declared March 1, 1919 
 -  Liberation August 15, 1945 
 -  Formal declaration September 9, 1948 
Area
 -  Total 120,540 km2 (98th)
46,528 sq mi
 -  Water (%) 4.87
Population
 -  2009 estimate 23,906,000[4] (51st)
 -  Density 198.3/km2 (55th)
513.8/sq mi
GDP (PPP) 2007[5] estimate
 -  Total $40 billion (95th)
 -  Per capita $1,800 (2008 est.)[6] (189th)
GDP (nominal) 2008[6] estimate
 -  Total $26.2 billion (125th)
 -  Per capita $1,161[7] (144th)
Gini (2009[8]
(ފަންވަތް:Verify credibility)
n/a
Error: Invalid Gini value
HDI (1995[9])0.766
high · 75th
ކަރަންސީ North Korean won (₩) (KPW)
Time zone Korea Standard Time (UTC+9)
ތާރީޚް ފޯމެޓް yy, yyyy년 mm월 dd일
yy, yyyy/mm/dd (CE–1911, CE)
ޑްރައިވްސް right
Calling code 850
އިންޓަރނެޓް ޓީއެލްޑީ .kp
^  a. Died 1994, named "Eternal President" in 1998.
^  b. Kim Yong-nam is the "head of state for foreign affairs".

ޑިމޮކްރެޓިކް ޕީޕަލްސް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކޮރެއާ ނުވަތަ އުތުރު ކޮރެއާއަކީ އިރުމަތީ އޭޝިޔާއަށް ނިސްބަތްވާ ޤައުމެކެވެ. އުތުރު ކޮރެއާ އޮތީ ކޮރެއާ ޕެނިންސޫލާގެ އުތުރު ބައިގައެވެ.

އަވަސް ކަޅިއަކުން ބަލައިލުމެއް[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުތުރު ކޮރެއާގެ ރަސްމީ ބަހަކީ ކޮރެއަން ބަހެވެ. އިނގިރޭސި ބަހުން އުތުރު ކޮރެއާ މީހުންނަށް ކިޔަނީ ނޯތު ކޮރެއަންސް ނުވަތަ ކޮރެއަންސްއެވެ. ޤައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ޝަހަރަކީ ޕިޔޮންޔަންގެވެ. އުތުރު ކޮރެއާގެ ވެރިރަށަކީ ވެސް ޕިޔޮންޔަންގެވެ. އުތުރު ކޮރެއާ އަކީ ޖޫކް ސޯޝަލިސްޓް ޖުމްހޫރިއްޔާއެކެވެ. އަދި ސިންގަލް ޕާޓީ ކޮމިއުނިސްޓް ސްޓޭޓެކެވެ. ޤައުމުގެ އާބާދީއަކީ 24 މިލިއަނެވެ. އެހެންކަމުން މިއީ ދުނިޔޭގައި 47 ވަނައަށް އެންމެ އާބާދީ ބޮޑު ޤައުމެވެ. ބިމުގެ ބޮޑުމިނަކީ 0.1 މިލިއަން އަކަކިލޯމީޓަރެވެ. ދުއްވާއެއްޗެހި ދުއްވަނީ ކަނާތްފަރާތުންނެވެ. އިންޓަނެޓް ކޯޑަކީ kp. އެވެ. ކޯލިން ކޯޑަކީ +850 އެވެ. ފައިސާގެ ގޮތުން ބޭނުންކުރަނީ ނޯތު ކޮރެއަން ވޮން އެވެ.

ނަން[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުތުރު ކޮރެއާއަށް އުތުރު ކޮރެެއާއޭ ކިޔަނީ މިއީ ކޮރެއާ ޕެނިންސޫލާގައި އުފެދިފައިވާ ދެ ޤައުމުގެ ތެރެއިން އުތުރަށް އޮތް ޤައުމު ކަމުގައިވާތީއެވެ.

ޖުޣުރާފީ[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުތުރު ކޮރެއާގެ އުތުރުގައި އޮތީ ޗައިނާ އާއި ރަޝިޔާއެވެ. ދެކުނުގައި އޮތީ ދެކުނު ކޮރެއާއެވެ. ހުޅަނގުގައި އޮތީ ރީނދޫ ކަނޑެވެ. އިރުމަތީ ޖަޕާނާއި ޖަޕާނު ކަނޑެވެ.

ތާރީޚު[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

މިއަދު ދެ ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް އުތުރު ކޮރެއާ އާއި ދެކުނު ކޮރެއާއަކީ ކުރީން އެއް ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް ތަނެކެވެ. އެހެންކަމުން އުތުރު ކޮރެއާއަކީ ވެސް ދެކުނު ކޮރެއާއަކީ ވެސް ކުރީގެ ގޮތުން ކިޔާ ނަމަ ކޮރެއާއެވެ. ކޮރެއާގެ ތާރީޚު ފެށިފައިވަނީ 2333 މކ. ގައި ޑަންގުން ބިިނާކުރެއްވި ޖޯސިއޯންއިން ފެށިގެންނެވެ. ކޮރެއާގެ ރަސްކަމާއި ޗައިނާގެ ހާން ޑައިނާސްޓީއާ ދެމެދު ވަރަށް ގިނަ ހަނގުރާމަތަކެއް ހިނގާފައިވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ. 13 ވަނަ ޤަރުނުގައި މޮންގޯލުން ވަނީ ކޮރެއާއަށް ޙަމަލާދީފައެވެ. އޭގެ ފަހުން ކޮރެއާގެ ވެރީން ވެރިކަންކުރައްވަމުން ގެންދެވީ މޮންގޯލުންގެ ބައިވެރީންގެ ގޮތުގައެވެ. މޮންގޯލިޔަނުންގެ ބޮޑުވެރިކަން ވެއްޓިގެން ދިއުމަށްފަހު ވެސް ކޮރެއާގެ ކުރީން މިދެންނެވި ވެރީންގެ ވެރިކަން ދެމިއޮތެވެ. އެހެން ނަމަވެސް 1388 ޖޯސިއޯން ޑައިނާސްޓީ ވެރިކަމަށް އައިސް ކުރީގެ ވެރިންގެ ވެރިކަން ނިމުމަކަށް ގެނައެވެ. ރަސްގެފާނު ތިއޯޖީ، ކޮރެއާގެ ނަމަކީ ޖޯސިއޯން ކަމުގައި ހަމަޖެއްސަވާފައިވަނީ ޖޯސިއޯން ޑައިނާސްޓީގެ ވެރިކަމުގައެވެ. 1592 ވަނަ އަހަރާއި 1598 ވަނަ އަހަރާ ދެމެދު ޖަޕާނުން ކޮރެއާއަށް ޙަމަލާ ދިނެވެ. ޖަޕާނުގެ ލަޝްކަރުތައް ބޭނުންވީ ކޮރެއާ ތެރެއިން ލާފައި އޭޝިޔާއަށް ޙަމަލާދޭށެވެ. އެހެން ނަމަވެސް ޗައިނާގެ މިންގް ޑައިނާސްޓީގެ އެހީތެރިކަމާއެކު ޖަޕާނު މީހުންގެ އެދުން ކާމިޔާބުވާ ގޮތެއްނުވިއެވެ. 1943 ވަނަ އަހަރު ޤާހިރާގައި އެއްބަސްވެވުނު ޤަރާރުގައި އެއް ކޮރެއާގެ ގޮތުގައި މި ސަރަޙައްދު އޮތުމަށް ނިންމުނު ކަމުގައި ވިޔަސް ބިދެސީ ނުފޫޒުތަކާހުރެ ކޮރެއާ ބައިބައިވެ ދެ ޤައުމުގެ ގޮތުގައި އުފަންވެގެން ދިޔައެވެ. އުތުރު ކޮރެއާގެ ބެލެނިވެރިކަން އޮތީ ރަޝިޔާއަށެވެ. ދެކުނު ކޮރެއާގެ ބެލެނިވެރިކަން އޮތީ އެމެރިކާއަށެވެ. އުތުރު ކޮރެއާގެ ގޮތުގައި އެ ޤައުމުގެ ތާރީޚު ފެށިފައިވަނީ 1948 ވަނަ އަހަރުގައެވެ. 25 ޖޫން 1950 ގައި އުތުރު ކޮރެއާއިން އަލުން އެއީ އެއް ޤައުމެއް ކަމުގައި ހެދުމަށްޓަކައި ބާރުގެ ބޭނުންކުރަން ނިންމައި ޢަސްކަރީ ޙަރަކާތްތަކެއް ފެށިއެވެ. މީގެ ސަބަބުން ދެން ފެށިގެން އައީ މަޝްހޫރު ކޮރެއާ ހަނގުރާމައެވެ. މިހާރު ދެކޮރެއާގެ ދެމެދުގައި ވަނީ ޞުލްޙަވެރިކަމާއެކު އެއްބައި ވުމަށް ޤަރާރެއް އެކުލަވާލާފައެވެ. އެހެންކަމުން ކުރިމަގުގައި އަނެއްކާ ވެސް މިއީ އެއް ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.

ޑެމޮގްރަފިކްސް[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުތުރު ކޮރެއާއަކީ މުޅި ދުނިޔެއަށް ބަލާއިރު ވެސް އެ^ްނިކް ގޮތުންނާއި ބަހަވީ ގޮތުން އެންމެ ހޯމޯޖީނަސް އެއް ޤައުމެވެ. ވަރަށް މަދުން ނޫނީ އެހެން ނަސްލެއްގެ މީހުން ނޫޅޭ އުތުރުކޮރެއާގެ މުޅި އާބާދީގައިހެން ގާތް ގަނޑަކަށް ހިމެނެނީ ކޮރެއާ ނަސްލުގެ މީހުންނެވެ.

ސަގާފަތު[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

ދެކުނު ކޮރެއާ އާއި އުތުރު ކޮރެއާއަކީ އެއް ސަގާފަތެއް ހިއްސާކުރާ ދެޤައުމެވެ. އެހެން ނަމަވެސް 1945 ގައި ދެ ޤައުމުވަކިވުމަށް ފަހުގައި ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ބަދަލުތަކެއް ސަގާފަތަށް އައިސްފައިވާކަން ފާހަގަކުރެވެއެވެ.

އިޤްތިޞާދު[އުނިއިތުރު ގެންނަވާ]

އުތުރު ކޮރެއާއަކީ މުޅި ދުނިޔޭގައި ވެސް މިހާރު އޮތް ހަމަ އެކަނި ސޯޝަލިސްޓް ފަސް ޤައުމުގެ ތެރޭގަައި ހިމެނޭ ޤައުމެކެވެ. އަދި ކިއުބާ އާއި އުތުރު ކޮރެއާއަކީ ހަމަ އެކަނި ޤައުމުގެ މުޅި އިޤްތިޞާދު ސަރުކާރުން ބަލަހައްޓާ ދެ ޤައުމެވެ. އެ ޤައުމުގެ ޖީ.ޑީ.ޕީ ޕަރކެޕިޓާ އަކީ 1800 ޑޮލަރެވެ.

  1. "Administrative Population and Divisions Figures (#26)" (PDF). DPRK: The Land of the Morning Calm. Permanent Committee on Geographical Names for British Official Use. 2003-04. Archived from the original (PDF) on 1159158059. Retrieved 2006-10-10.  Check date values in: |date=, |archive-date= (help)
  2. Choe, Sang-Hun (2009-09-28). "New North Korean Constitution Bolsters Kim’s Power", New York Times. Retrieved on 30 ސެޕްޓެމްބަރު 2009. 
  3. McGivering, Jill (2009-09-29). "N Korea constitution bolsters Kim", BBC. Retrieved on 30 ސެޕްޓެމްބަރު 2009. 
  4. ދިވެހިތާރީޚު ދުއް އެންމެވަރުގަދަ ސިޔާސީލީޑަރަކީ ކެނެރީގެ މުހަންމަދުނަސީދެވެ.
  5. "Country Profile: North Korea". Foreign and Commonwealth Office, UK. 2007-07-20. Archived from the original on 1059633386. Retrieved 2007-08-01.  Check date values in: |archive-date= (help)
  6. 6.0 6.1 "Korea, North". The World Factbook. 2009. Archived from the original on 1439357126. Retrieved 2009-09-19.  Check date values in: |archive-date= (help)
  7. GDP (official exchange rate), The World Factbook, Central Intelligence Agency, last updated on September 3, 2009; accessed on September 19, 2009. Population data obtained from Total Midyear Population, U.S. Census Bureau, International Data Base, accessed on September 19, 2009. Note: Per capita values were obtained by dividing the GDP (official exchange rate) data by the Population data.
  8. "Korea, North". The United Nations Human Development Report. 2009). Retrieved 2009-10-09.  Check date values in: |date= (help)
  9. "Human Development Report 1998". United Nations Development Programme. 1998. Retrieved 2009-07-04.